Inspiratie
Stedin heeft te maken met een dreigend tekort aan technici door de energietransitie en vergrijzing onder monteurs. Het vergt enige creativiteit om dit op te lossen. Door het dreigende tekort in combinatie met het inclusiviteitsbeleid zagen ze mogelijkheden voor statushouders om een opleidingstraject in te gaan.
Met het aanbieden van Nederlandse taallessen hebben wij geen ervaring. Door het UAF zijn we in contact gekomen met TopTaal. En daar hebben we geen moment spijt van!
Zegt Juul den Edel, projectleider inclusiviteit bij Stedin. Stedin is een netbeheerder in de Randstad. Zij hechten grote waarde aan een duurzame bedrijfsvoering, ook op sociaal-maatschappelijk gebied. Projectleider Juul vertelt: ”Wij hebben een actief inclusiviteitsbeleid, waarbij we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, waaronder de statushouder, waar mogelijk duurzaam aan het werk helpen bij Stedin.”
“We leiden al jaren zelf mensen op tot monteur via onze bedrijfsschool. Voordat je aan de slag kan bij Stedin moet de aankomend monteur aan aardig wat eisen voldoen qua opleidingsniveau en veiligheidscertificaten. Voor de statushouders komt ook het onderdeel taal erbij.”
Om de doelgroep statushouders te bereiken en op te leiden is Stedin een samenwerking aangegaan met het UAF en Techniek College Rotterdam (TCR). “We kwamen in contact met heel gemotiveerde statushouders, maar zagen dat taalvaardigheid vaak nog onvoldoende was om te starten met de mbo-opleiding. Samen met TopTaal hebben we een voorschakeltraject vormgegeven, een combinatie van taallessen, voorbereiding op de examens VCA en de meterwisselopleiding, Nederlandse werkcultuur en werknemersvaardigheden. Na het voorschakeltraject volgt een twee tot driejarige mbo-opleiding tot monteur bij de bedrijfsschool van Stedin. Inhoudelijk adviseur en docent Jeannette Serra: “De methode die TopTaal gebruikt, bereidt cursisten goed voor op het vak Nederlands aan het mbo. De cursisten oefenen veel met begrijpend lezen en luisteren, woordenschatuitbreiding en spreken in werksituaties. Vooral begrijpend lezen is moeilijk voor de meesten, maar met veel inzet zie ik ze stap voor stap vooruitgaan. Bovendien zijn ze heel gemotiveerd omdat ze allemaal graag als monteur aan de slag willen bij Stedin.”
Eén van de deelnemers is Fitsum, 28 jaar oud uit Eritrea. Hij is in 2015 naar Nederland gekomen en in 2018 gestart met het opleidingstraject bij Stedin. In zijn vaderland heeft hij een korte opleiding elektriciteit gevolgd, maar dat was niets in vergelijking met de opleiding bij Stedin. Fitsum moet nog een paar toetsen doen, maar werkt inmiddels al wel zelfstandig. “Ik heb een Stedin-bus met gereedschappen en ga nu zelf bij de klanten langs. Ik ben heel blij.”
Om het Nederlands nog meer te oefenen buiten de les heeft Stedin collega’s als taalmaatjes ingezet. Een taalmaatje(collega) biedt taalondersteuning aan de statushouder. Voor Fitsum is een taalmaatje een toegevoegde waarde: “Het is goed om iemand te hebben met wie je Nederlands kan spreken, die je corrigeert en verbetert”. Het animo voor taalmaatjes is groot. Iedereen ziet het belang van het goed spreken van de Nederlandse taal op de werkvloer en tijdens de opleiding.
Het voorschakeltraject was net succesvol afgerond toen de Coronacrisis kwam. Stedin volgde het advies van de rijksoverheid om de verspreiding in te dammen. Dit betekende weinig tot geen activiteiten bij Stedin, dus ook het tijdelijk staken van de opleidingstrajecten. Stedin realiseerde zich vrij snel dat er iets gedaan moest worden met het opleidingstraject, want de Nederlandse taal moet blijvend geoefend worden. De statushouders zaten inmiddels allemaal thuis en hadden weinig Nederlandse taalcontacten. Juul: “ Als Stedin investeert in mensen dan willen we ook het maximale eruit halen en dat wil zeggen dat we niet stil moeten staan”.
Juul nam meteen contact op met Simone van de Pol, opleidingsadviseur bij TopTaal en samen kwamen ze tot de oplossing om online lessen aan te bieden gedurende de Coronacrisis.
Fitsum zit net als alle andere leerlingen en monteurs thuis. Zolang hij thuis zit, krijgt hij extra Nederlandse taallessen om z’n taalvaardigheid op peil te houden en zich te blijven ontwikkelen. Hij ervaart de online lessen erg positief. Sterker nog, hij vindt de online lessen beter: “Op school zie je elkaar en praat je veel met elkaar. Je let niet altijd op en bent minder geconcentreerd. Nu leer ik heel veel dingen. Ik ben veel geconcentreerder.”
In de online lessen wordt variatie aangeboden in vaardigheden, opdrachten en werkvormen. Er wordt samengewerkt in groepjes via break-out rooms. De cursisten bespreken in deze aparte groepen leesteksten en doen spreekopdrachten. “In break-out rooms werken, vind ik een groot voordeel. Ik geef hier ook één op één feedback”, vertelt Jeannette. “Ik zie dat ze erg enthousiast zijn over de lessen.”
Er is tijdens de coronacrisis besloten om weer een beroep te doen op de taalmaatjes. Ook dit maal is er enorm veel interesse om de anderstalige collega’s te helpen met hun taalvaardigheid. Voorheen spraken de maatjes af op de werkvloer, gingen ze mee op excursie of lunchten ze samen. Nu spreken de maatjes online af. Ook Fitsum heeft weer een taalmaatje. Twee keer per week hebben ze een half uur contact. Ze bespreken de opdrachten die Fitsum moet doen en praten over de huidige situatie en al het andere wat ter sprake komt. “Ik bespreek de opdrachten met mijn taalmaatje als ik iets niet begrijp. Dat deed ik eerst met de andere leerlingen. Dat kan nu niet meer.”
Stedin is erg tevreden over de samenwerking met TopTaal: ”TopTaal denkt mee, is flexibel, komt met creatieve voorstellen en weet van aanpakken. Daar hebben we grote waardering voor. Fitsum wil graag verder groeien en als hij veel werkervaring heeft opgedaan:
Dan wil ik nieuwe leerlingen leren hoe het moet, dan mogen ze met mij meelopen.
Foto door Suzanne Blanchard